Harry Potter and the Deathly Hallows, J.K. Rowling

Hmm, wat een anticlimax. Ik heb het wel uitgelezen, hoor, ik wilde te graag weten hoe het zou aflopen en hoe eindjes zouden worden afgewerkt. Wees gerust, lieve lezertjes, ik verklap niets.
Dit is dus typisch zo'n project dat de maakster compleet boven het hoofd is gegroeid. Ze raakt verstrikt in een onontwarbare kluwen en gaat dan flauw goochelen met 'a realm of magic previously unknown to us' of iets dergelijks, ik weet de exacte bewoording niet meer, om de brave borsten in HP-land onwaarschijnlijkst door het verhaal te loodsen. Er vallen wel flink wat doden, ook braveriken sneuvelen bij bosjes.
'Methinks she allowed an editor near this one', merkte een Amerikaanse lezer op. Prettig, dacht ik. Had ik een speciaal redactievrij exemplaar te pakken (dat ik trouwens had geleend, waarvoor mijn dank, want ik was bijzonder lees- en nieuwsgierig)? Ik struikelde al snel over verschillende apostrof- en stelfouten. Qua taal was het verder wel te doen, maar de talige fouten liepen mij hier meer in het oog dan bij vorige delen (misschien was ik er meer alert op door de opmerking van die andere lezer).
Waarom heeft niet iemand gezegd 'Hey JK, how about condensing a bit and concentrating on the main story'. En dan die ellenlange uitweidingen over al die personages met lange tenen die met hun gevoelens worstelen. De zoetige epiloog deed de deur dicht. Poe.

The Butterfly Man, Heather Rose

Lord Lucan is een Engels enigma. Hij verdween van de aardbodem op 7 november 1974, de nacht waarin de jonge Britse nanny Sandra Rivett vermoord werd aangetroffen in zijn huis in het Londonse West End. Lucan werd bij verstek veroordeeld voor de moord. Aangenomen wordt dat hij het op zijn vrouw had gemunt, maar zich (in het donker?) vergiste.

Henry Kennedy woont in Tasmanië in het zelfgebouwde huis van zijn dromen met de liefde van zijn leven. Idylle alom. Hij heeft echter een geheim en is niet wie hij beweert te zijn. Is hij een moordenaar of een man die zijn naam nooit zal kunnen zuiveren? En is hij de enige die wordt achtervolgd door spoken uit het verleden?

Het las als een trein, naar het eind toe kon ik het zelfs niet meer wegleggen en negeerde ik de moeheid in mijn ogen. Ik kreeg mijn exemplaar van kimbofo.

Lees hier meer over de gebeurtenissen die de auteur inspireerden.

Everyman, Philip Roth

Roths Elckerlyc (Everyman is een verwijzing naar het allegorische personage uit de middeleeuwse literatuur) wordt begraven. Aan zijn graf staan onder anderen zijn broer, zijn zoons uit zijn eerste huwelijk, zijn dochter uit zijn tweede huwelijk en haar moeder, zijn tweede vrouw. In de korte roman kijken we terug op het leven van deze dertien-in-een-dozijn man.
Opgegroeid in een liefdevolle omgeving, één broer die tot het eind onvoorwaardelijk van hem houdt, ondanks een gezonde levensstijl een tegenwerkend lichaam, allerlei kwalen, klein en groot. Hij is drie keer getrouwd geweest. Het eerste huwelijk ontvlucht hij omdat het hem doodongelukkig maakte. Het valt niet goed bij vrouw en zoons, het is catch 22, hij had het toch niet goed kunnen doen.
Met zijn loopbaan als reclameman gaat het goed, al knaagt in zijn hart de wens om kunstschilder te zijn. Als hij met pensioen is, verwezenlijkt hij die droom, het lukt en bevalt, tot de vaart eruit gaat en alle glans uit zijn leven verdwijnt.
Eerder was de naamloze hoofdpersoon voor de derde keer getrouwd, dit keer met een leeghoofdig fotomodel. En waarom? Hij heeft een fijn huwelijk met een lieve vrouw, zij hebben veel gemeen, voelen zich bij elkaar thuis, maar de passie is uit hun huwelijk en hij heeft affaires. De fijne vrouw stuurt hem op gegeven moment de laan uit, gekwetst als ze is dat hij denkt haar voor de gek te kunnen houden. Want ach, het oude lied, hij doet stiekem over zijn affaires op zo'n treurige, onhandige manier. Hij trouwt vervolgens met zijn affaire van dat moment 'to do the right thing' op de een of andere kromme manier. Zijn derde huwelijk houdt uiteraard niet lang stand en aan het eind van zijn leven is hij alleen, kijkt terug, weet niet hoe het anders had gemoeten, maar is allerminst blij met de uitkomst. Het is trouwens geen onsympathieke man, menselijk, vol falen, niet dom, wel stom. Het is een van de aspecten die deze roman zo sterk maken. Nergens wordt cynisch gedaan over de personages, ze zijn zo menselijk in hun foute beslissingen.
Een prachtig geschreven roman over het leven en de dood die alles zo genadeloos relativeert.
Life's a bitch and then you die.

Heart of Darkness, Joseph Conrad

Naar aanleiding van een nieuw werkproject haalde ik deze klassieker uit de kast. Volgens de potloodstreepjes her en der heb ik het ooit met aandacht gelezen, maar ik kon me er weinig tot niets van herinneren. Die eerste lezing moet dan zo'n twintig jaar geleden zijn geweest, dus wie weet heb ik over twintig jaar weer de leeservaring als nieuw met dit fraaie verhaal. Het zit ingenieus in elkaar, het onderwerp is niet vrolijk, maar ik moest ook grinniken, met name bij sommige passages in het derde hoofdstuk. Marlow is een sympathieke ik-verteller, Kurtz een begrijpelijke gek.

'Hoe is het om zo'n klassieker te herlezen?', vroeg een andere lezer. Zij was net weer begonnen in Deutschstunde van Siegfried Lenz en het begin vond ze taai, terwijl ze het heel anders in herinnering had. Die ervaring had ik, nog los van de wel bijzonder vage herinnering die ik aan Heart of Darkness had, bij Conrad niet. Het verhaal fascineerde vanaf pagina één en hield tot het eind mijn aandacht. Conrads doorwrochte zinnen houden je scherp, maniakken zijn van alle tijden.
Ook ik heb alleen positieve herinneringen aan Deutschstunde en ik ben al enige tijd van plan het weer op te pakken. Of het dan ook tegenvalt? Ik hoop het niet.

Die Kunst des Liebens, Erich Fromm

        Liefde is d'eenge kracht

        Liefde is d'eenge kracht die de ziel naar boven
        draagt tot de sfeer van het eeuwige leven
        van zelf; zij bevleugelt ook 't laagste streven
        daarom wil ik haar boven alles loven.

        Als ontgoocheling en twijfel ons ontrooven
        geloof dat menschheid eens omhoog zal zweven,
        laat ons dan 't wonder der liefde beleven
        een oogwenk maar: wij zullen weer gelooven.

        Al het moeitevolle inwendig schouwen
        en heel de spanning van de zielekrachten
        verwerven zwaar, wat Liefde spelend wint;

        daarom moet men op haar uitvloeiïng bouwen
        het nieuwe rijk, en de taak der gedachte
        is dat zij alle poorten open vindt.

        Henriëtte Roland Holst (1869-1952)

Als ze maar gelukkig zijn, Beatrijs Ritsema

Een bundel met eerder gepubliceerde columns en essays van Ritsema uit o.a. NRC Handelsblad, die allemaal over (de opvoeding van) kinderen gaan. Ik kocht het boek om weg te geven en bladerlas er in alvorens het naar de volgende ging (volgens sommigen is dat not done, ik voel dat niet zo, het boek gaat niet beduimeld en bedorven naar de volgende, maar met aandacht en van harte; misschien een leuke vraag voor Ritsema die onder de noemer 'moderne manieren' ook etiquetteadviezen geeft).

Ritsema is prettig stellig. Ik ben het niet op alle punten met haar eens (over het vaderschap bijvoorbeeld niet, daarover neemt Ritsema een opmerkelijk traditioneel standpunt in, wat verbaast en enige ergernis wekt), maar in grote lijnen wel. En ze schrijft lekker, grote plus. Ze behandelt thema's als het tegenwoordig verfoeide 'om bestwil' dat vaak moet wijken voor 'superinschikkelijkheid' en 'opofferingsgezindheid'. Doe mij dan maar bestwil. In mijn omgeving is er meer dan één voorbeeld van ouders die zich eenvoudigweg door hun kinderen laten terroriseren omdat ze nooit duidelijk stelling hebben durven nemen. Waarom niet erkennen dat de volwassene vaak de dingen nou eenmaal beter overziet, oog heeft voor consequenties op termijn en de grotere samenhang? En waarom dit niet in het voordeel van het kind gebruiken, al zal het kind zelf dit niet altijd direct als voordelig ervaren? Want, schrijft Ritsema na een aantal uiteenlopende voorbeelden, 'ouders zullen het tot in lengte van dagen fout blijven doen, waaruit volgt dat je dan maar beter je eigen ideeën kunt volgen dan die van de kinderen'.

Het zijn net mensen - beelden uit het Midden-Oosten, Joris Luyendijk

Treurigstemmende kijk op de manipulaties van en door de media. Mijn eerste reactie: blij dat ik geen tv heb (wat trouwens geen principiële, maar een toevalskeuze is). Ik heb me altijd ongemakkelijk gevoeld bij het bekijken van actualiteitenuitzendingen die objectiviteit suggereren terwijl men juist door de combinatie van beeld en geluid zo zeer wordt beïnvloed. In Luyendijks boek gaat het niet alleen om het medium tv, maar over verslaglegging in het algemeen. Er wordt onvermijdelijk gefilterd, het beeld is altijd incompleet. Sommige van zijn observaties zijn zo klinkklaar voor de hand liggend, toch verrassen ze je soms. Niemand is immuun voor de al dan niet bewuste mediamanipulaties.
In het laatste hoofdstuk komt Luyendijk echt goed op dreef, het is verreweg het best geschreven en het meest onthutsend. Hij beschrijft wat de nieuwsuitzending/pers allemaal niet haalt, de kleine verhalen die de beeldvorming zouden nuanceren of zelfs doen verschuiven. Deels zijn het gruwelijke anekdotes, toch horen wij ze niet, ze worden niet als nieuws beschouwd of het verhaal kan niet voldoende worden bevestigd uit andere bronnen.

Het interessantst vond ik Luyendijks voorbeelden van gechargeerd taalgebruik. Objectieve journalistiek bestaat natuurlijk niet, maar de voorbeelden die hij geeft benaderen die objectiviteit niet eens.

Met vlotte pen geschreven, wat een plezier om zo veel goed geformuleerde zinnen te lezen.