20 januari 2009

Man in the Dark, Paul Auster

August Brill, 72, woont tijdelijk in bij zijn dochter, is herstellende na een auto-ongeluk, lijdt aan slapeloosheid en tracht tijdens de lange eenzame nachten herinneringen (ondermeer aan zijn onlangs overleden vrouw en aan de gruwelijke dood van een vriend van zijn kleindochter) te verdringen door in gedachten eindeloos voort te borduren op zelf verzonnen verhalen. Zo bedenkt hij een parallelle wereld waarin de VS nooit Irak heeft aangevallen, maar verwikkeld is in een burgeroorlog.
            In dit andere Amerika staan de WTC-torens nog fier overeind en heeft zich na de verkiezingen van 2000 staat na staat afgescheiden van de ons bekende Verenigde Staten, wat weer heeft geleid tot een gewelddadige burgeroorlog. In deze andere werkelijkheid begint Austers Man in the Dark. Het perspectief wisselt steeds, van ‘onze’ wereld naar de door Brill verzonnen situatie. Een pakkende opzet, tot ergens halverwege. Dan zakt het in als een mislukte soufflé. Brills parallelle VS wordt met veel bombarie weggevaagd en je hoort er niets meer over. In plaats daarvan zijn er ineens nieuwe hoofdthema’s.
            Ik lees alles van Auster, vrijwel alles graag en soms heel graag, en kijk altijd uit naar nieuwe titels van hem. Man in the Dark bood een teleurstellende leeservaring. De eerste sombere helft las ik graag, toen was de vaart eruit en werd het onsamenhangend, alsof Auster coûte que coûte alle grote thema’s van het moment erin wilde proppen. Kortom: onevenwichtig en toen moest er kennelijk toch nog een optimistische draai aan worden gegeven en zo eindigt het verhaal met een zoetig beeld van klein geluk en familiewaarden.
            Dit boek las ik oktober 2008. Ik leende het van een medelezer. 'Wat vind je ervan?' mailde ze later. 'In één woord: onevenwichtig,' antwoordde ik. Vervolgens stuurde ze me haar oordeel. Zoveel eensluidendhuid, bijna griezelig.

1 opmerking:

Anoniem zei

Griezelig? Nou, nee, hoor, het stelt mij gerust want ik weet dat mijn oordeel dan weer minder te maken heeft met warm of koud weer, het feit dat ik in de trein lees of mijn eigen humeur.