vertalen

James Kelman is niet zo gelukkig met zijn schrijvende landgenoten, las ik hier, alwaar hij als volgt wordt geciteerd: ‘Als de Nobelprijs door Schotland toegekend zou worden, dan zouden ze hem geven aan verdomde schrijvers van politieromans of aan een of andere jeugdboek over een jonge upperclass tovenaar.’
            Dat maakt verdomd nieuwsgierig naar Kelmans oorspronkelijke woorden. Het was even upperclass goochelen, in de Guardian parafraseren ze en dan weet je nog niet waar die tovenaar vandaan komt (en dat intrigerende ‘verdomd’, dat met name de nieuwsgierigheid prikkelde), maar toen had ik beet: ‘If the Nobel Prize came from Scotland they would give it to a writer of fucking detective fiction, or else some kind of child writer, or something that was not even new when Enid Blyton was writing the Faraway Tree, because she was writing about some upper middle-class young magician or some fucking crap.’
            Interessant hoe het fucking gemetamorfoseerd is in verdomd en daarbij van het genre en overige crap naar de schrijvers is verhuisd. Voor het overige riekt de rel sterk naar kinnesinne.

Vervlochten grenzen, Marion Bloem

Bloem vertelde op de radio over haar nieuwste roman. Nogal aanstekelijk, dezelfde middag kwam ik met de zaterdagboodschappen én het boek thuis.
            Het boek kent verschillende vertellers. Het verhaal dat de achttienjarige Senne vertelt, houdt alles bij elkaar. De roman heeft wel iets van een matroesjka, er is een verhaal, daarin zit een ander verhaal dat ook weer een verhaal bevat, etc. Een belangrijk binnenpopje, het hart van alle vertellingen, is het verhaal van Sennes grootvader, een ex-KNIL-militair die in het boek op sterven ligt en over wiens leven we via andere personages en met name via de herinneringen die hij zelf heeft opgeschreven allerlei stukjes aangereikt krijgen. Verschillende losse eindjes komen zo uiteindelijk bij elkaar. Het is knap geconstrueerd zonder dat het geconstrueerd aandoet.
            Het is een in mooie taal geschreven boek dat kies en genuanceerd, maar ook onverbloemd gevoelige onderwerpen benoemt. De Nederlands-Indische, Indonesische, Nederlandse vertegenwoordigers van de verschillende generaties hebben ieder een eigen, overtuigende stem.
            (Ik had één eigenwijs struikelpuntje; de constructie 'noch hij noch zij' staat naar mijn smaak op te veel pagina's, viel misschien extra op omdat er verder niets mis is met de formuleringen. Eén keer noch volstaat. Ik had die ander weggeredigeerd. De beste stuurlui zitten in de tuin te lezen.)

De ogen van Kronos, Marie Rutkoski

Er was er één jarig en ik zocht een passend boek. Dit verhaal speelt in Bohemen, de kaft deed denken aan Krabat, de associatie werd bevestigd door de opmerking binnenin: 'In de traditie van Meester van de zwarte molen'. De gelukkige ontvanger houdt van Krabat, ik ook.
            Het verhaal speelt in de zestiende eeuw en is opgebouwd rond een legende over de astronomische klok in Praag. Volgens deze legende werd de maker van de astronomische klok na voltooiing van zijn werk op bevel van zijn opdrachtgever blind gemaakt zodat hij nooit meer iets vergelijkbaars zou kunnen maken voor een andere stad. In het boek is de vader van Petra Kronos, onze twaalfjarige heldin, de instrumentenmaker met magische krachten die de klok bouwt. Hij keert blind thuis, nadat zijn opdrachtgever de prins zijn zilverkleurige ogen heeft gestolen. Petra reist naar Praag om de ogen terug te halen en moet het opnemen tegen de zwarte prins. Veel magie en vuurwerk, kinderspel en volwassen intriges.
            Soms een struikelzin, maar de verhaallijnen zijn uitstekend met elkaar verweven, de toon sluit op een heldere, maar niet betuttelende manier aan bij de jongere doelgroep, over donkere krachten wordt niet kinderachtig gedaan en er blijven genoeg openingen voor een vervolg (dat kennelijk in de maak is).
            Misschien geef ik het volgende maand nog een keer weg aan alweer de volgende jarige.

Engelse titel: The Cabinet of Wonders (The Kronos Chronicles: Book I)
Nederlandse vertaling: Tjalling Bos

American Wife, Curtis Sittenfeld

So here we have liberal-minded librarian Alice Lindgren telling the story of her life. She meets and marries boisterous Charlie Blackwell, who loves to make a lot of noise and thinks he’s one hell of a fun Republican. Alice tells about her marriage to this man and their life together, in which Charlie has a career of sorts and Alice is busy being privileged. They actually make it to the White House.
            American Wife is a fictionalised portrayal of Laura Bush, which in my view is not really that interesting. What I did like is the complete unreliability of the first person narrator. I didn’t buy Alice’s story one bit. Oddly, virtually all reviews I read (after reading the book) take what she has to say at face value. Well, that’s okay for them, it doesn’t work for me. Alice keeps polishing up all that’s happening to make herself look sympathetic. She adds the most detailed descriptions of minutiae to distract from her heavily biased version of events. And boy, is she lucky when in the end she just in time manages to escape her final showdown.
            I wouldn’t have liked this book without this twist of the unreliable narrator. It’s good writing and I hugely enjoyed the read. I don’t know if the venom is just in this reader’s eyes or actually drips from the author’s pen.

            Ik schreef hierover dit stukje in het Engels en ben te lui om het te vertalen. Ik sprak een andere lezer die geschokt was dat ik Alice niet op haar woord geloofde (ik had gezegd dat ik Alice een onuitstaanbaar mens en onbetrouwbare verteller vond, zij had juist gaandeweg steeds meer sympathie voor Alice opgevat, tja). Het was in mijn beleving een saai boek geweest zonder deze verdraaiing. En jee zeg, Alice, First Lady, die maar wat babbelt over de kleding van dat of dat merk, het huppeldepup servies etc., onderwijl de boel bedondert en manipuleert en keer op keer zucht over haar luidruchtige echtgenoot, de ruftende president. Hoe kun je haar (en hem) nog serieus nemen?

Madhur Jaffrey's vegetarische gerechten

Maandag patli khichri (Indiase rodelinzensoep), vorige week zwartoogboontjessoep uit Trinidad, eerder deze zomer voor de zoveelste keer en het wil maar niet vervelen mediterrane verse tuinbonen gesauteerd met knoflook en salie, eveneens vaak en verveelt toch nooit bloemkool met gember en room (Indiaas-Amerikaans), zo nu en dan de ultieme troostsoep Masoor dal soep, steeds weer op herhaling de eerste grote hit Potaje de freijoles blanco (Cubaans) en dan nog al die andere gerechten die voor het eerst of de zoveelste keer op tafel komen.
            Dit is een kookboek waaruit ik echt kook, maar dat ik ook lees, doorblader, steeds weer oppak. Ik heb het al zeker acht jaar en ben er nog lang niet mee klaar. Is er niets mis mee? Jawel, maar dat is allemaal niet relevant genoeg. Stom natuurlijk dat per rubriek de gerechten in het Engels alfabetisch naar hoofdingrediënt staan en dat dit niet is aangepast in het Nederlands (broccoli komt na tuinbonen, de bloemkool na de worteltjes) en gebakken aardappels (baked potatoes) moeten natuurlijk gepofte aardappels zijn. De kooktijden zijn te lang, het zout is te veel en toch kan Madhur Jaffrey in huize mup niet stuk. De smaakbeleving is ongekend, een ongelooflijk breed palet wordt aangesproken. Top dus.